Jawornik (Wisła)

Historia nazwy Jawornika sięga czasów, gdy okoliczne tereny były bogate w jawory. Pierwsze dokumenty wskazujące na istnienie łąki w Jaworniku datowane są na 1788 r., natomiast samo osiedle zostało zarejestrowane w roku 1836. Osiedle ma swoją historię, sięgającą czasów przedwojennych, kiedy w dwudziestoleciu międzywojennym zaczęły powstawać pierwsze wille i pensjonaty. W latach 60. XX wieku Jawornik pozostawał jedną z cichych dolin Wisły.

W 1970 roku zbudowano tutaj duży obiekt turystyczny znany jako 'Wawel', przez wiele lat uznawany za najnowocześniejszy ośrodek wypoczynkowy w regionie, obecnie jednak odnowioną część hotelu 'Stok'. Obok tego hotelu znajduje się wiele mniejszych hoteli, pensjonatów oraz gospodarstw agroturystycznych oferujących wygodne zakwaterowanie. Na terenie Jawornika zlokalizowane są również różnorodne restauracje, bary i kawiarnie, a komunikacja autobusowa zapewnia łatwy dostęp do centrum Wisły.

W górnej części doliny, ponad przystankiem autobusowym, można zobaczyć przedwojenną willę 'Lusia' (numer 76), która w 1940 roku była miejscem zakwaterowania Józefa Korola, pierwszego komendanta Okręgu Śląskiego ZWZ, znanego również pod pseudonimem Hajducki. Wydarzenia, które miały tam miejsce 28 sierpnia 1940 roku, kiedy to podczas próby zajęcia budynku przez niemieckich żandarmów rozegrała się walka, w której Korol zginął, upamiętnia pamiątkowa tablica zawieszona na budynku.

Na końcu doliny, na zboczach Soszowa Wielkiego, znajduje się popularna Stacja Narciarska Soszów, wyposażona w nowoczesną kolej krzesełkową oraz kilka wyciągów orczykowych, w tym jeden z niewielu o linii łamanej w kraju. U podnóża stacji znajduje się schronisko przeznaczone dla narciarzy.

Jawornik to również punkt wyjścia dla wielu znakowanych szlaków turystycznych. Można stąd wybrać się do schroniska pod Wielkim Soszowem (szlak niebieski) oraz na przełęcz Beskidek (szlak zielony, wcześniej oznaczony jako czarny), co czyni tę okolicę idealnym miejscem dla miłośników wędrówek i aktywnego wypoczynku.