Władysław Niemirski, znany również jako Władysław Niemiec, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiej sztuki i architektury. Urodził się 19 czerwca 1914 roku w malowniczej Wiśle, a swoje życie zakończył 15 lipca 2001 roku w Warszawie. Niemirski był nie tylko utalentowanym architektem zieleni, ale również pasjonującym się malarstwem artystą.
Jego prace wyróżniają się unikalnym podejściem do naturalnych przestrzeni oraz umiejętnością harmonijnego łączenia funkcjonalności z estetyką. Warto zaznaczyć, że jego twórczość miała ogromny wpływ na rozwój architektury krajobrazu w Polsce.
Życiorys
W roku 1925 Władysław Niemirski rozpoczął swoją edukację w cieszyńskim Gimnazjum im. Antoniego Osuchowskiego. W 1929 przeniósł się do Państwowego Gimnazjum i Liceum Męskiego im. Mikołaja Kopernika, które ukończył w 1933 roku. Po zdobyciu świadectwa dojrzałości, wyruszył do Warszawy, aby kontynuować naukę na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Już w 1937 roku, równolegle do studiów, zaczął pracować w pracowni prof. Franciszka Krzywdy-Polkowskiego, gdzie zaangażował się w projektowanie zieleni miejskiej dla stolicy.
W 1938 roku, dla potrzeb konkursu architektonicznego, stworzył projekt kolonii domów robotniczych w Górnym Śląsku, za co otrzymał wyróżnienie. Wybuch II wojny światowej przerwał jego studia, a Niemirski znalazł zatrudnienie w ogrodnictwie. W roku 1942 podjął pracę przy budowie parku w Żelazowej Woli, gdzie, współpracując z prof. Krzywdą-Polkowskim, pełnił rolę ogrodnika. Po zakończeniu wojny w 1947 roku Władysław Niemirski wznowił studia, a w 1948 roku obronił swoją pracę magisterską, przygotowaną pod okiem wspomnianego wcześniej profesora, na temat Instytutu Kształtowania Terenów Zieleni, zlokalizowanego na Górnym Ujazdowie.
Po uzyskaniu tytułu magistra inżyniera architekta, Niemirski został starszym asystentem w Zakładzie Architektury Krajobrazu na Politechnice Warszawskiej. Równocześnie pełnił funkcję projektanta i konsultanta ds. zieleni w Centralnym Biurze Projektów Zakładu Osiedli Robotniczych oraz w Biurze Projektów Architektonicznych i Budowlanych. W styczniu 1950 roku objął stanowisko adiunkta w Katedrze Kształtowania i Zdobienia Krajobrazu na Wydziale Ogrodniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW), gdzie nadzorował projektowanie oraz realizację Śląskiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie przez osiem lat jako główny projektant.
W 1954 roku powstała Sekcja Kształtowania Terenów Zieleni na Wydziale Ogrodniczym, gdzie Niemirski kierował Katedrą Projektowania Terenów Zieleni i prowadził zajęcia z tego zakresu. Zgodnie z decyzją Centralnej Komisji Weryfikacyjnej, w 1957 roku uzyskał tytuł docenta, a w latach 1958-1961 pełnił obowiązki głównego specjalisty w warszawskim Biurze Projektów Budownictwa Komunalnego. Był prodziekanem Wydziału Ogrodniczego SGGW od 1957 do 1962, a następnie dziekanem przez kolejne dwa lata, zasiadając zbiorowo w kilku komisjach związanych z rozwojem uczelni oraz pełniąc rolę przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej.
W 1973 roku powołano go na zastępcę dyrektora Instytutu Kształtowania Terenów Zieleni i Ochrony Przyrody, a dwa lata później został dyrektorem tegoż Instytutu. Funkcję tę pełnił do 1977 roku, po czym przeszedł na emeryturę w 1984 roku i oddał się swojej drugiej pasji – malarstwu. W swym dorobku artystycznym stworzył setki obrazów, w tym olejnych, gwaszy, akwarel oraz rysunków, które przedstawiały pejzaże i drzewostany.
Zmarł i został pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kw. 36I-3-25).
Członkostwo
Władysław Niemirski był aktywnym uczestnikiem życia akademickiego i zawodowego, a jego członkostwo w różnych komisjach oraz radach potwierdza jego zaangażowanie w rozwój nauki i edukacji. Należał do kilku prestiżowych ciał, w tym:
- Komisja ds. Roślin Ogrodniczych przy Radzie Naukowo Technicznej Ministerstwa Rolnictwa,
- członek Komisji ds. Programów i Podręczników w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego,
- Komitet Nauk Ogrodniczych Polskiej Akademii Nauk,
- Rada Naukowo-Techniczna przy Ministrze Rolnictwa,
- Sekcja Problemów Zdrowotnych i Rekreacyjnych w Środowisku Przyrodniczym Komitetu Architektury i Urbanistyki przy Wydziale IV Nauk Technicznych Polskiej Akademii Nauk.
Odznaczenia
Władysław Niemirski otrzymał wiele znaczących odznaczeń w swojej karierze. Medal Edukacji Narodowej w 1979 roku był jednym z pierwszych wyróżnień, które przyznano mu za wkład w rozwój edukacji w Polsce.
W 1983 roku został uhonorowany także Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, co podkreśla jego zaangażowanie w promowanie nauki na tym prestiżowym uniwersytecie.
Projekty i realizacje
W historii architektury i urbanistyki, Władysław Niemirski wyróżnia się dzięki swoim licznych realizacjom projektów związanych z zielenią miejską i przestrzenną. Jego prace odzwierciedlają zarówno zaawansowane podejście do architektury krajobrazu, jak i głęboki szacunek dla otaczającej przyrody.
- Realizacja zieleni miejskiej w Wiśle, będąca efektem współpracy z Alfonsm Zielonko,
- Projekt zagospodarowania zieleni w fabryce i osiedlu w Żychlinie,
- Tworzenie zieleni dla osiedla Barbara w Chorzowie,
- Prace nad parkiem Dolina Szwajcarska w Warszawie,
- Urbanistyczny projekt na terenach Targów Poznańskich, który przyniósł mu I nagrodę we współpracy z Franciszkiem Krzywdą-Polkowskim,
- Budowa stadionu sportowego „Zrzeszenia Stal” w Ustroniu,
- Zieleń dla placu Szembeka w Warszawie,
- Rozwój zieleni na osiedlu Praga II w Warszawie,
- Współpraca przy projekcie cmentarza Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich w Warszawie, razem z Zygmuntem Hellwigiem oraz Zofią Dworakowską,
- Zagospodarowanie cmentarza żydowskiego na Bródnie w Warszawie,
- Ogród Ludowy w Lublinie, którym zajmował się Park Ludowy w Lublinie,
- Prace nad Parkiem Kultury i Wypoczynku Mazowsze w Pruszkowie,
- Realizacja w Parku Kultury na Bielanach w Warszawie,
- I wiele innych projektów, w tym Śląski Park Kultury w Chorzowie, z L. Lawinem jako kierownikiem zespołu.
Ważne osiągnięcia Niemirskiego obejmują również:
- Projekt urbanistyczny otoczenia Pomnika Wdzięczności w Olsztynie, który zdobył II nagrodę,
- Ośrodek kolonijny w Helenowie,
- Ogród Botaniczny w Łodzi, którego instytucja zdobyła I nagrodę,
- Zieleń miejska w Gołonogu, wykonana wspólnie z Stefanem Sobolewskim,
- Urbanistyczny projekt w dzielnicy uniwersyteckiej w Lublinie, za który przyznano wyróżnienie,
- Prace nad zielenią Śródmieścia Katowic,
- Zieleń Grodźca, również we współpracy z Stefanem Sobolewskim,
- Centralny Ogród Botaniczny Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, kolejne I nagrody przyznawane mu wspólnie z Elżbietą Jankowską oraz B. Kuszelem.
Niemirski angażował się także w projekty związane z:
- Cmentarzem Obozu Straceń w Treblince, zdobywając I nagrodę dzięki współpracy z Alfonsm Zielonko,
- Studium programowo-przestrzennym układów terenów zieleni w Olsztynie oraz Obornikach Śląskich, w których był kierownikiem zespołu,
- Koncepcją ogrodu zoologicznego w Toruniu, razem z Stanisławem Rutkowskim i Przemysławem Wolskim,
- Studium zagospodarowania strefy ochronnej wokół zakładów petrochemicznych w Płocku, jako kierownik zespołu,
- Projektem kąpieliska i parku miejskiego w Żyrardowie, w którym współpracował z Stanisławem Rutkowskim,
- Parkiem miejskim w Otwocku, w której uczestniczyli Stanisław Rutkowski oraz Przemysław Wolski,
- Zagospodarowaniem parku miejskiego Dolina Trzech Stawów w Katowicach, w ramach kierownictwa zespołu,
- Studium rozwoju terenów zieleni w Bielsko-Białej, szefując zespołowi,
- Ośrodkiem wypoczynkowym Dzierżno w Pławniowicach,
- Teoretycznymi projektami ogrodów oraz placów zabaw specjalnie zaprojektowanych dla dzieci.
Dzięki swojej pasji oraz umiejętnościom, Władysław Niemirski znacząco przyczynił się do rozwoju zieleni w miastach, co z pewnością wpłynęło na poprawę jakości życia ich mieszkańców.
Przypisy
- JanJ. Łukaszkiewicz i inni, Ursynowska szkoła architektury krajobrazu – mistrzowie i ich dzieło (cz. 2), „ACTA SCIENTIARUM POLONORUM - Architectura Budownictwo”, 18 (2), 25.03.2022 r., DOI: 10.22630/ASPA.2019.18.2.29, ISSN 1644-0633.
- a b c d e f g Władysław Niemirski (1914-2001), In memoriam SARP. archimemory.pl. [dostęp 10.05.2016 r.]
- a b c d Pionierzy polskiej architektury krajobrazu, Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu “Sztuka Ochrony i Kształtowania Środowiska” Zawód – Teoria – Nauczanie, Kraków 20-22.09.2007 r. la-congress.pk.edu.pl. [dostęp 10.05.2016 r.]
- a b c d e Władysław Niemirski (1914-2001), Katedra Architektury Krajobrazu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. kak.sggw.pl. [dostęp 10.05.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Janka Pilchówna | Hanna Greń | Jan Strządała | Jerzy PilchOceń: Władysław Niemirski