Jan Strządała

---

Życiorys

Jan Strządała jest postacią o bogatej biografii literackiej oraz działalności kulturalnej. Swoją edukację rozpoczął na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Łodzi, gdzie studiował w latach 1961–1967. Po przerwaniu studiów wkrótce skupił się na twórczości literackiej, równocześnie zarabiając na życie w różnych zawodach.

Debiutował jako poeta w 1969 roku w Warszawie, publikując tomik poezji zatytułowany Przegrany semestr, posługując się pseudonimem „Jan Strehl”. W ciągu kilku następnych lat, od 1970 do 1977, pracował w Instytucie Wydawniczym „PAX” w stolicy Polski. Podczas stanu wojennego odegrał znaczącą rolę w Gliwickiej Grupie Literackiej, której był założycielem i przewodniczącym.

W latach 1985–1991 Strządała pełnił funkcję pracownika w Polskiej Akademii Nauk, a w latach 1993–1996 przewodniczył Oddziałowi Katowickiemu Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (SPP), organizacji, której jest obecnie prezesem honorowym. W latach 1999–2002 pełnił również rolę wiceprezesa ZG SPP w Warszawie oraz sprawował funkcję prezesa Klubu Związków Twórczych w Gliwicach. Jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, a jego zaangażowanie w życie literackie kraju widoczne jest w licznych krajowych i zagranicznych wydarzeniach literackich.

29 maja 2022 roku Jan Strządała został ponownie wybrany na wiceprezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich na nadchodzącą kadencję, która potrwa od 2022 do 2025 roku.

Twórczość Jana Strządały była przedmiotem wielu recenzji w takich czasopismach jak „Twórczość”, „Kultura”, „Tygodnik Kulturalny”, „Odra”, „Przekrój”, „Poglądy”, „Przegląd Artystyczno Literacki”, „Przegląd Powszechny”, „Nowe Książki”, a także w Polskim Radiu oraz TVP. Polska Bibliografia Literacka zawiera wykaz wybranych książek oraz wierszy jego autorstwa z lat 1989–2012. Oprócz tego, twórczość Strządały ukazała się w około 70 publikacjach rozproszonych, w tym wierszy i esejów, które można znaleźć w kilkunastu czasopismach społeczno-kulturalnych, literackich i artystycznych, jak również w Polskim Radiu i TVP.

Warto odnotować, że jego wiersze zostały przetłumaczone na wiele języków, w tym rosyjski, niemiecki, czeski, angielski, włoski, hebrajski oraz esperanto, co podkreśla międzynarodowy zasięg jego twórczości.

Wybrane publikacje

Jan Strządała, wybitny twórca, jest autorem wielu interesujących dzieł. Jego publikacje przyciągają uwagę czytelników od lat, a wśród nich znajdują się zarówno powieści, jak i zbiór wierszy.

• Przegrany semestr (ps. Jan Strehl), PAX, Warszawa 1969,
• Słoneczna noc, Czytelnik, Warszawa 1983, ISBN 83-07-00859-X,
• Trudna galaktyka, Czytelnik, Warszawa 1988, ISBN 83-07-01872-2,
• Szept igły w otwartej żyle, Wyd. SPP, Katowice 1993, ISBN 83-901251-1-0,
• Pochylone niebo, Wyd. Latona, Warszawa 1994, ISBN 83-85449-21-3,
• Nieobecna noc, Wyd. Baran & Suszczyński, Kraków 1997, ISBN 83-85109-73-0,
• Naga sukienka, Wyd. Baran & Suszczyński, Kraków 2001, ISBN 83-88575-15-5,
• Tajemnica, Wyd. Miniatura, Kraków 2003, ISBN 83-7081-454-9,
• Światło i ciało, Wyd. Miniatura, Kraków 2004, ISBN 83-7081-550-2,
• Noc co noc, Wyd. Miniatura, Kraków 2005, ISBN 83-7081-787-4,
• Młode słowa, Wyd. Miniatura, Kraków 2007, ISBN 978-83-7081-826-5,
• Delikatne miejsce, Wyd. Unibook, 2009,
• Ciemnooka (ps. Dawid Glen), wyd. e-bookowo.pl 2010, ISBN 978-83-61184-75-1,
• Ciemnooka (ps. Dawid Glen), Wrocław 2010, wyd. II, ISBN 978-83-930391-0-4,
• Wiersze I, Wyd. Biblioteka Śląska, Katowice 2012, ISBN 978-83-60209-81-3,
• Wiersze II, Wyd. Biblioteka Śląska, Katowice 2012, ISBN 978-83-60209-80-6,
• Pamięć ciała bawi się moim sercem, Gliwice 2014, ISBN 978-83-930391-1-1,
• Koraliki, wyd. Arka 2015, Gliwice 2015, ISBN 978-83-930391-2-8,
• Z płaczu cię podniosę, wyd. Arka 2015, ISBN 978-83-930391-6-6,
• La Memoria del corpo giocca con il cuore mio, edycja polsko-włoska, wyd. EGO, Katowice 2018, ISBN 978-83-916428-7-0,
• Ti Sollevero dal Pianto, edycja polsko-włoska, wyd. Arka 2015, Gliwice 2019, ISBN 978-83-930391-7-3,
• Ułamek, wyd. Arka 2015, Gliwice 2019, ISBN 978-83-930391-9-7,
• Z ciemności ciała, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków, Kraków 2021, ISBN 978-83-961567-3-0,
• Milczenie, Wydawnictwo Biblioteki Śląskiej, Katowice 2021, ISBN 978-83-64210-98-3.

Publikacje w edycjach zbiorowych

• Jaszczurowy laur, Kraków, 1980,
• I Gliwickie Konfrontacje Literackie, 1981,
• Łódzka Wiosna Poetów, Warszawa, 1985,
• Antologia liryki polskiej…, Wrocław, 1992,
• III Gliwickie Konfrontacje Literackie, Gliwice, 1995,
• 4 Meeting Internationale Di Poeti Ed Artisti Europei,
• ASS.d’Europa P.Tomażić, Treviso, 1993, Italia,
• Różnorodność Inspiracji Kulturowych w Literaturze, Wyd. SPP, Katowice, 1995,
• Geny, Wyd. SPP, Katowice 1999,
• Między spojrzeniem a spojrzeniem – Antologia Wierszy Polish American Poets Academy New Jersey 2013, USA,
• W łańcuchy zakute marzenia – Antologia Wierszy Polish American Poets Academy NJ 2013, USA,
• Jaskółki brwi w pół uniesione – Antologia Wierszy Polish American Poets Academy NJ 2013, USA,
• Trzy Dekady – Antologia XXX-lecia Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Oddziału Śląskiego w Katowicach, wyd. Biblioteka Śląska 2020, Katowice.

Ważniejsze nagrody

Jan Strządała jest postacią, która swoją twórczością znacząco wpisała się w krajobraz kultury polskiej, a jego osiągnięcia zostały docenione przez szereg nagród.

W swoim dorobku artystycznym zdobył wiele zaszczytnych wyróżnień, w tym:

• w 1996 oraz 2005 roku otrzymał nagrodę prezydenta Gliwic w dziedzinie kultury, przyznawaną za wybitną twórczość poetycką,
• w 1998 roku został uhonorowany nagrodą specjalną Przewodniczącego Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” za całokształt twórczości,
• w 2005 roku przyznano mu Złoty Krzyż Zasługi za zasługi dla kultury polskiej,
• w 2011 roku nadano mu brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
• w 2020 roku dostał srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
• w 2021 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w pracy literackiej i artystycznej oraz za promowanie polskiej literatury i kultury,
• w maju 2013 roku wziął udział w konkursie Jana Pawła II, gdzie zdobył Literacy Exelence Award organizowaną przez Polish American Poets Academy w Wallington (New Jersey),
• we wrześniu 2013 roku ponownie otrzymał Literacy Exelence Award w konkursie na wiersz patriotyczny, również od Polish American Poets Academy w Wallington (New Jersey).

---

Oceń: Jan Strządała

---