Parafia Ewangelicko-Augsburska w Wiśle

---

Historia

Początkowe etapy rozwoju zboru luterańskiego w Wiśle są ściśle związane z wydaniem Patentu Tolerancyjnego przez cesarza Józefa II Habsburga w 1781 roku. 18 czerwca 1782 roku, pastor cieszyński Bartelmus dokonał poświęcenia terenu, na którym powstać miał drewniany dom modlitwy, który już w jesieni tego samego roku został ukończony. Pierwszym pastorem, który sprawował pieczę nad społecznością, był Samuel Kosany, wywodzący się z Bańskiej Bystrzycy na Górnych Węgrzech, a jego kadencja trwała od 1782 do 1788 roku. Następnie stanowisko to objął Andrzej Lihocki, również z Węgier, który pełnił swoją funkcję do 1794 roku, po nim Wilhelm Andrzej Bystroń, który w 1802 przeniósł się do Ustronia.

Po Bystroniu, zboru strzegł Jan Rakowski w latach 1802-1818, za którego kadencji zbudowano plebanię w latach 1805-1807. W 1818 roku do Wisły przybył pastor Michał Kupferschmid ze Spiszu, który nauczył się polskiego języka na podstawie Biblii. Pod jego przewodnictwem stworzono cmentarz w 1819, nową szkołę na miejscu starej drewnianej w 1825 oraz wzniesiono nowy murowany dom modlitwy w latach 1833-1838, który obecnie pełni rolę kościoła apostołów Piotra i Pawła.

Patent Tolerancyjny przyczynił się także do uregulowania struktury Kościoła ewangelickiego w Przedlitawii. Wszystkie zbiory zostały podporządkowane konsystorzowi, który powstał w 1784 roku w Cieszynie, a w 1785 przeniósł się do Wiednia. W roku 1784 utworzono superintendenturę dla Moraw, Śląska i Galicji, a w 1807 r. powstał seniorat śląski, który z biegiem czasu objął wszystkie zbory na Śląsku Austriackim.

Równouprawnienie protestantów w Cesarstwie Austriackim miało miejsce z chwilą wydania Patentu Protestanckiego w 1861 roku, po czym do domu modlitwy dobudowano wieżę. Pastor Kupferschmid zmarł w 1867 roku, po którym jego miejsce zajął syn oraz wikary, Gustaw Kupferschmid.

Zgodnie z informacjami zawartymi w schematyzmie kościelnym z 1875 roku, zbór obejmował Wisłę, część Ustronia, Brenną oraz Nydek (który od 1920 roku znajduje się w Czechach) i zamieszkiwany był przez 4679 luteran. 1 października 1932 roku Istebna stała się filią parafii w Wiśle. W roku 1925 parafia zrzeszała 4401 członków, a w 1937 roku liczba ta wzrosła do 6000, z czego 303 osoby należały do filii w Istebnej.

1 grudnia 1994 roku doszło do podziału parafii, a z jej struktur wyodrębniły się nowe parafie w Czarnem, Głębcach, Jaworniku oraz Malince. W 2003 roku parafia liczyła 2853 wiernych, a w 2013 roku liczba członków wyniosła 2817.

---

Oceń: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Wiśle

---